De voyeur

Christophe Boltanski – De voyeur. Vertaald door Prescilla van Zoest, Uitgeverij Cossee

Boltanski, de verteller in het verhaal, komt er bij het overlijden van zijn moeder achter dat zij aan een manuscript werkte. Hij vindt een aantal schriften en begint deze te lezen, over een voyeur die allerlei mensen volgde. Studenten die in rokerige cafés bij elkaar kropen om duistere zaken te bespreken, maar ook figuren die onder moeten duiken om uit handen van de politie te blijven. De troosteloosheid van de laatste jaren van het leven van zijn moeder staan in schril contrast met de spanning in het gevonden verhaal.

Afwisselende geeft hij delen uit het manuscript weer en haalt hij herinneringen op aan zijn moeder. Het leven in de stad, haar wisselende banen, de verschillende adressen waar ze woonde, de aparte relatie die zij met haar zoon had. Langzaamaan plaatst ze zichzelf naast de maatschappij en komt, als ze uiteindelijk geen werk meer heeft, nauwelijks nog buiten. Ze lijkt mensenschuw en sluit zich op in haar appartement waar ze niets weggooit, maar alles om haar matrasje op de grond in de woonkamer verzameld (kranten, post, lege flessen) als een soort barricade tegen de boze buitenwereld.

Boltanski weet op vernuftige wijze het verhaal van zijn moeder en haar manuscript met elkaar te verweven en laat de lezer op een spannende en tegelijk ‘modianeske’ wijze kennismaken met die donkere jaren van de FNL. Door hem wordt de lezer ook even een voyeur die langzaam meer en meer ziet en met de verteller doorkrijgt wat er waarschijnlijk gebeurd is.

Op de kaft staat een treffende foto uit de privécollectie van de uitgeefster. Alsof zij voorvoelde dat het ooit precies zijn passen bij een uit te geven boek.

(eerder verschenen op Tzum.info)