maandag 28 juli 2014

Selkirks eiland

Diana Souhami, Selkirks eiland, Anthos, 2001.

   
Reisliteratuur moet spannend zijn, en informatief. Feiten over ontdekkingen, schipbreuk op een onbewoond eiland, of over gevaarlijke inheemse stammen in de woestijn of het oerwoud. Daar doorheen een verhaallijn die goed uitgewerkt is. Selkirks eiland voldoet absoluut aan deze criteria.
De schot Alexander Selkirk monstert in 1703 aan op een Engels schip om langs de kust van Chili Spaanse schepen te overvallen en met de buit huiswaarts te keren. Door ruzie met de kapitein wordt hij echter achtergelaten op het onbewoonde eiland Juan Fernadez, dat gebruikt werd om schepen op te kalefateren, vers water in te slaan en geiten en zeeleeuwen te slachten voor vers vlees. Hij leeft er vier jaar in eenzaamheid tussen de geiten en wilde katten en wordt dan gered. In de reisjournaals die de zeelui na hun piratentochten publiceerden was Selkirks verhaal niet meer dan één alinea. Tot Daniel Defoe, die als broodschrijver een eigen krant vol schreef, er in 1719 zijn Robinson Crusoe op baseerde. Het werd een bestseller, die in de jaren daarop vertaald werd in het Frans, Nederlands, Duits en Russisch.
Selkirk heeft nooit iets gehad aan de bekendheid van zijn geromantiseerde personage. Hij kon in Engeland niet aarden, ging weer scheep en overleed in 1721 voor de kust van Gambia, waarschijnlijk aan malaria.
In het laatste hoofdstuk schrijft Diana Souhami over het eiland in deze dagen. De inwoners, toen zij het boek schreef ongeveer 500 in getal, leven van de kreeftenvangst. Sinds een aantal jaren is het grootste deel van het eiland beschermd natuurgebeid. Het hoofdeiland heet Isla Robinson Crusoe, het andere eiland, een grote rots waar Selkirk vermoedelijk nooit een stap heeft gezet, heet Isla Alexander Selkirk.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten