Evenaar

Miguel Sousa Tavares, Evenaar, Ambo, 2003.

Twee kleine eilandjes voor de kust van Afrika, precies op de evenaar gelegen, bepalen de verhouding tussen Engeland en Portugal rond 1900. Het gaat om São Tomé en Principe, die samen de kleinste kolonie van Portugal vormen. Er wordt cacao verbouwd, veel cacao, en de werknemers van de plantages komen voornamelijk uit Angola, een andere kolonie van Portugal. Komen ze vrijwillig? En kunnen ze nadat hun vijfjarig contract is afgelopen weer terug naar hun geboorteland? De plantage-eigenaren menen van wel, Engeland, een belangrijke afnemer van de cacao, beweert van niet en wil de beide eilandjes boycotten.

Louis Bernardo wordt door de koning van Portugal gevraagd zijn mooie leventje in Lissabon achter zich te laten om zich als gouverneur te vestigen op São Tomé. Hij moet onderzoeken of er inderdaad nog slavenarbeid voorkomt zoals de Engelsen beweren, en zo ja, dan moet hij zorgen dat de plantage-eigenaren hun arbeidskrachten als werknemers zullen behandelen; zo nee, dan moet hij de Engelse consul die ook op het eiland woont, daarvan zien te overtuigen. En dan is er nog de vrouw van de Engelse consul, een mooie en hartstochtelijke vrouw voor wie Louis Bernardo onherroepelijk valt.

Het is een lang verhaal met veel inleidingen en introducties van de personages. Pas op een kwart van het boek arriveert Louis Bernardo op het eiland en kan hij met zijn taak beginnen. Alle pagina’s ervoor worden gebruikt om een uitgebreide karakterschets van hem te geven en om de politieke situatie van Portugal te schetsen. De conflicten waar Louis Bernardo mee te maken krijgt op de eilanden zijn boeiender beschreven dan zijn liefdesverhouding met de vrouw van de Engelse consul. Iets te vaak en uitvoerig wordt benadrukt hoeveel ze om elkaar geven en waar ze allemaal de liefde bedrijven. Toch is het al met al een mooie historische roman over twee onbelangrijke eilandjes rond 1900.