De onzorgvuldig geketende Prometheus

André Gide, De onzorgvuldig geketende Prometheus, vertaald door Hannie Vermeer-Pardoen, Uitgeverij Vleugels, 2019.

De mythe van Prometheus is bekend, hij stal het vuur van de goden en gaf dat door aan de mensen. Daarvoor wordt hij gestraft en vastgeketend aan een rots in de Kaukasus, elke avond komt een arend zijn van zijn lever eten, die overdag weer aangroeit. Maar wat als diezelfde Prometheus ineens over een boulevard in Parijs loopt, en nog iets specifieker, over de boulevard die de kerk de Madeleine  verbindt met Opéra Garnier. Hij heeft zich kunnen losmaken uit te ketenen aan de rots en besluit om zijn benen te strekken in Parijs. Aan een tafeltje in een restaurant raakt hij in gesprek met een ober.

Later zal Prometheus in een zaaltje een publiek toespreken en vertellen over zijn arend en dat iedereen zijn eigen arend heeft. Als je je arend niet voedt, dan wordt hij grauw. Je moet van je arend houden, hij is immers je hartstocht, je deugd, je zonde, je schuld. Maar als het slecht gaat met je arend, wordt hij je geweten en ga je eraan ten onder.

Het is een vermakelijk verhaal, dat aanzet tot nadenken. Aan de ene kant wordt het klein gehouden, in verschillende etablissementen in Parijs en ook op straat: een alledaags decor; maar aan de andere kant zijn de personages grote mythologische figuren die met hun namen bekende ideeën en gebeurtenissen oproepen. 

(eerder gepubliceerd op Tzum.info)